- лездеме
- (Летучка)
офицерлік құрамды тактика және оперативтік өнер бойынша дайындау түрі. Класта картамен немесе жергілікті жерде (жергілікті жер макетінде) әскерлерді (күштерді) басқару, жағдайды өздігінен және тез талдауға жаттықтыру және оны жетілдіру, тез шешім қабылдау, бағыныштыларға жауынгерлік тапсырма беру, сондай-ақ офицерлердің бойында адамгершілік-жауынгерлік және психологиялық қасиеттерін қалыптастыру мәселелері бойынша оқушылардың білімі мен дағдыларын тексеру мақсатында өтеді. Л. басшылық, штабтық, тылдық және арнайы болады. Әр Л-де 1-2 мәселе қаралады. Басшылық Л-де оқушылар командир (қолбасшы) дұрыс деп тапқан шешімді қабылдайды; штабтық Л-де оперативтік-тактикалық есеп жүргізеді және ұрыс құжаттарын дайындайды; тылдық Л-де ұрысты тылдық жабдықтау бойынша шешім қабылдайды; арнайы Л-де — өз әскерлерін (арнайы әскерлерді) операциялар мен ұрыстарда пайдалану мәселелерін дайындайды. Л-ні дайындау, әдетте, тақырыпты, оқыту мақсаттарын, оқыту мәселелерін, оқушы құрамын, өту уақытын және сабақтың материалдық жабдығын анықтаудан басталады. Л-ні өткізу жоспары жасалады. Оған: бастапқы деректер, тактикалық (оперативтік) мәні, сабақ барысында жетекшінің өткізетін шаралары, жағдай деректері кіреді. Жергілікті жерде лездемені өткізу топографиялық бағдарлаудан басталады. Сонан соң қалыптасқан жағдай хабарланып, оқушылардың оны бағдар-лауына, шешім қабылдауына және жұмысты белгілі бір лауазымдық тұлға ретінде атқаруына уақыт беріледі. Осыдан кейін жетекші оқушыларының шешімін тыңдайды. Л-ні карта бойынша өткізгенде оқушыларға жазбаша немесе ауызша тапсырма беріледі. Л-ні жетекші оқушы жауабын тыңдап, жұмысын тексергеннен кейін талдайды. Л-нің ұзақтығы оның мақсатына, оқыту мәселелерінің қиындығына байланысты.
Казахский толковый терминологический словарь по военному делу. — Мектеп.